350 μέρη ανά εκατομμύριο είναι αυτό που πολλοί επιστήμονες, κλιματικοί εμπειρογνώμονες , και προοδευτικές εθνικές κυβερνήσεις τώρα λένε ότι είναι το ασφαλές ανώτερο όριο για το CO2 στην ατμόσφαιρά μας.
Η επιταχυνόμενη θέρμανση της αρκτικής και άλλες πρόωρες κλιματικές επιδράσεις έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι είμαστε ήδη πέρα από την ασφαλή ζώνη με τα τρέχοντα 387ppm μας, και ότι εκτός αν είμαστε σε θέση να επιστρέψουμε γρήγορα στα 350 PPM μέσα σε αυτό το αιώνα, διακινδυνεύουμε σημεία αιχμής και αμετάκλητες επιδράσεις όπως την τήξη του φλοιού πάγου της Γροιλανδίας και την σημαντική απελευθέρωση μεθανίου από το αυξανόμενο λιώσιμο των παγετώνων.
Χρειάζεστε τρεις αριθμοί για να καταλάβετε πραγματικά τι σημαίνει η υπερθέρμανση του πλανήτη, 275, 385, και 350.
Κατά όλη την διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας μέχρι πριν από περίπου 200 χρόνια, η ατμόσφαιρά μας περιείχε 275 μέρη ανά εκατομμύριο διοξείδιο του άνθρακα. Τα μέρη ανά εκατομμύριο είναι απλά ένας τρόπος μέτρησης της συγκέντρωση των διάφορων αερίων, και μετρά την αναλογία του αριθμού μορίων διοξειδίου του άνθρακα ανά εκατομμύριο άλλων μορίων στην ατμόσφαιρα. 275 PPM του CO2 είναι μια χρήσιμη ποσότητα – χωρίς κάποιο ποσοστό CO2 και άλλων αέριων του θερμοκηπίου που παγιδεύουν την θερμότητα στην ατμόσφαιρά μας, ο πλανήτης μας θα ήταν πάρα πολύ κρύος για να κατοικηθεί από τους ανθρώπους.
Έτσι χρειαζόμαστε άνθρακα στην ατμόσφαιρα, αλλά η ερώτηση είναι πόσο?
Κατά τον 18ο αιώνα, οι άνθρωποι άρχισαν να καίνε άνθρακα και φυσικό αέριο και πετρέλαιο για να παραγάγουν ενέργεια και αγαθά. Η ποσότητα του άνθρακα στην ατμόσφαιρα άρχισε να αυξάνεται, αργά στην αρχή και γρηγορότερα τώρα. Πολλές από τις δραστηριότητες που κάνουμε καθημερινά όπως το να ανοίξουμε τα φώτα, το μαγείρεμα , ή η θέρμανση ή η ψύξη των σπιτιών μας στηρίζεται σε πηγές ενέργειας όπως ο άνθρακας και το πετρέλαιο που εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια που εγκλωβίζουν την θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα. Παίρνουμε αξίας εκατομμυρίων ετών άνθρακα, αποθηκευμένο κάτω από τη γη ως απολιθωμένο καύσιμο, και τον απελευθερώνουμε στην ατμόσφαιρα. Μέχρι στιγμής – και αυτός είναι ο δεύτερος αριθμός-ο πλανήτης έχει 387 μέρη ανά εκατομμύριο CO2 – και αυτός ο αριθμός αυξάνεται περίπου 2 μέρη ανά εκατομμύριο κάθε έτος.
Οι επιστήμονες μας λένε τώρα πως αυτό είναι πάρα πολύ – ότι ο αριθμός αυτός είναι υψηλότερος από οποτεδήποτε στην καταγραμμένη ιστορία του πλανήτη μας – και αρχίζουμε ήδη να βλέπουμε τις καταστροφικές επιπτώσεις σε ανθρώπους και τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο. Οι παγετώνες παντού λιώνουν και εξαφανίζονται γρήγορα – και είναι μια πηγή πόσιμου νερού για εκατοντάδες των εκατομμυρίων ανθρώπων. Κουνούπια, τα οποία ευδοκιμούν σε έναν θερμότερο κόσμο, διαδίδονται σε όλο και καινούρια μέρη, και φέρνουν την ελονοσία και εγκεφαλίτιδα μαζί τους. Η ξηρασία αυξάνεται, καθιστώντας την καλλιέργεια τροφίμων δυσκολότερη σε πολλά μέρη. Η στάθμη της θάλασσας έχει αρχίσει να ανεβαίνει, και οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να ανέβει αρκετά μέτρα αυτόν τον αιώνα. Εάν αυτό συμβεί, πολλές πόλεις παγκοσμίως , έθνη νησιών, και καλλιεργήσιμο έδαφος θα είναι πλέον κάτω από το επίπεδο της θάλασσας. Οι ωκεανοί γίνονται πραγματικά πιό όξινοι λόγω του CO2 που απορροφούν, και λευκαίνουν και σκοτώνουν ένα τεράστιο ποσοστό των παγκόσμιων κοραλλιογενών υφάλων. Αυτές οι επιδράσεις συνδυάζονται και θα επιδεινώσουν τις συγκρούσεις και τα ζητήματα ασφάλειας στις ήδη ληστεμένες από πόρους περιοχές.
Η Αρκτική μας στέλνει ίσως το ποιο σαφές μήνυμα ότι η αλλαγή κλίματος εξελίσσεται ποιο γρήγορα απ’ ότι πίστευαν οι επιστήμονες. Το καλοκαίρι του 2007, ο θαλάσσιος πάγος ήταν κατά προσέγγιση 39% λιγότερος από τον θερινό μέσο όρο κατά τα έτη 1979-2000, μια απώλεια περιοχής ίση με σχεδόν πέντε φόρες το Ενωμένο Βασίλειο. Πολλοί επιστήμονες τώρα πιστεύουν ότι η Αρκτική θα είναι εντελώς ελεύθερη από πάγο το καλοκαίρι μεταξύ 2011 και 2015, περίπου 80 χρόνια πριν από αυτό που οι επιστήμονες είχαν προβλέψει λίγα χρόνια πριν.
Ωθούμενοι από τις ειδήσεις αυτών των επιταχυνόμενων επιδράσεων, μερικοί από τους επιστήμονες, παγκόσμιες κορυφές επι του κλίματος έχουν αναθεωρήσει τώρα το πιό υψηλό ασφαλές επίπεδο του CO2 σε 350 μέρη ανά εκατομμύριο. Αυτός είναι ο τελευταίος αριθμός που πρέπει να ξέρετε, και ο σημαντικότερος. Είναι η περιοχή ασφάλειας για τον πλανήτη γη. Ο James Hansen της αμερικάνικης NASA , ο πρώτος επιστήμονας που προειδοποιείται για την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου πάνω από δύο δεκαετίες, έγραψε πρόσφατα, « Τα παλεοκλιματικά στοιχεία και η τρέχουσα κλιματική αλλαγή δείχνουν ότι το CO2 θα πρέπει να μειωθεί από τρέχοντα 385 PPM σε το πολύ-πολύ 350 PPM, εάν η ανθρωπότητα επιθυμεί να συντηρήσει έναν πλανήτη παρόμοιο με αυτόν στον οποίο οι πολιτισμοί της αναπτύχθηκαν και στον οποίο η ζωή προσαρμόστηκε στη γη.»
Είναι ένας σκληρός στόχος, αλλά όχι αδύνατος να επιτευχθεί. Πρέπει να σταματήσουμε να παίρνουμε τον άνθρακα από το έδαφος και να τον βάζουμε στον αέρα. Πρωτίστως αυτό σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να καίμε τόσο πολύ άνθρακα – και να αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε την ηλιακή και αιολική ενέργεια και άλλες τέτοιες πηγές ανανεώσιμης ενέργειας – εξασφαλίζοντας στον Παγκόσμιο Νότο μια δίκαιη ευκαιρία να αναπτυχθεί. Εάν το κάνουμε, τα γήινα εδάφη και τα εναπομείναντα δάση θα ανακυκλώσουν αργά μέρος του επιπρόσθετου άνθρακα από την ατμόσφαιρα, και τελικά οι συγκεντρώσεις του CO2 θα επιστρέψουν σε ένα ασφαλές επίπεδο. Από τη μείωση της χρήσης άλλων απολιθωμένων καυσίμων, και τη βελτίωση της γεωργίας και τις πρακτικές δασονομίας σε όλο τον κόσμο, οι επιστήμονες θεωρούν ότι θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε στο 350 μέχρι τα μέσα του αιώνα. Αλλά όσο περισσότερο παραμένουμε στην ζώνη κινδύνου – πάνω από τα 350 οι πιθανότητες ότι θα δούμε καταστρεπτικές και αμετάκλητες επιδράσεις στο κλίματος κλίμα αυξάνονται δραματικά.
Κάθε χρόνο από το 1992, τα Ηνωμένα Έθνη διοργανώνουν μια δεκαπενθήμερη διάσκεψη με τους παγκόσμιους ηγέτες για να συζητήσουν τι πρέπει να γίνει ώστε να αποτραπεί τη παγκόσμια απειλή της κλιματικής αλλαγής .
Το Δεκέμβριο του 2009, αυτή η συνεδρίαση θα είναι στην Κοπεγχάγη, Δανία. Εκεί, οι εκπρόσωποι, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, και οι επιχειρήσεις από κάθε έθνος θα συναντηθούν για να οριστικοποιήσουν μια νέα παγκόσμια συμφωνία κατά της κλιματικής αλλαγής.
Είναι κρίσιμο οι ιθύνοντες σε αυτήν την συνεδρίαση να καταλαβαίνουν και να καθιστούν υπεύθυνοι για την επεξεργασία μιας πολιτικής ενημερωμένη με τα πιο πρόσφατα επιστημονικά συμπεράσματα.
Ακριβώς πριν από έναν χρόνο, το 350 είναι ένας σχετικά νέος στόχος που συζητείτο στην επιστημονική κοινότητα, έναντι 450ppm ή 2 βαθμούς Κελσίου που η διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή υποστηρίζει. Αυτήν την περίοδο πολλοί σχεδιαστές πολιτικής, όργανα, και ΜΚΟ υποστηρίζουν ακόμα στόχους που είναι ξεπερασμένοι και αυξάνουν κατά πολύ τον κίνδυνο καταστροφικών κλιματολογικών αλλαγών.
Στην τελευταία συνδιάσκεψη για το κλίμα του Ο.Η.Ε στην Πολωνία στο τέλος του 2009, ο στόχος του 350 άρχισε να προσελκύει περισσότερους προσυπογράφοντες δεδομένου ότι οι νέες επιστημονικές εκθέσεις και τα στοιχεία των πρόωρων επιδράσεων κατέστησαν σαφές ότι είμαστε ήδη πάνω από το ασφαλές επίπεδο για το CO2. Στην ετήσια ομιλία του, ο Νομπελίστας Gore Al είπε στους εκπροσώπους της πιό πρόσφατης σύνοδου διαπραγμάτευσης για το κλίμα ότι τώρα πρέπει «να σκληρύνουμε το στόχο μας» στο 350ppm.
Στη ίδια συνδιάσκεψη, 40 από τα πιο τρωτά έθνη, εκείνα που θα αισθανθούν τις επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής πρώτα και με μεγαλύτερη ένταση, η «συμμαχία των μικρών νησιώτικων κρατών» (AOSIS) και των «ελάχιστα αναπτυγμένων χωρών» (LDC), περιέλαβαν στις πολιτικές δηλώσεις τους την ανάγκη να υιοθετηθεί ένας πολύ αυστηρότερος στόχος από εκείνον που συζητείται αυτήν την περίοδο, και να υποστηριχθεί ένας στόχος 350ppm. Ο Leon Charles, προεδρεύων του AOSIS είπε, «δύο βαθμοί Κελσίου δεν είναι ένα πραγματικά ασφαλές επίπεδο για τα μικρά νησιώτικα κράτη. Για πολλούς από εμάς θα ήταν θανατική ποινή μακροπρόθεσμα.» Δεν είναι κανένας μικρός στόχος, αλλά για τους απανταχού ανθρώπους και τα έθνη, πρέπει να σιγουρευτούμε ότι οι ιθύνοντες όλου του κόσμου δίνουν την δέουσα προσοχή στις πιο πρόσφατες επιστημονικές εκθέσεις που μας λένε πως το 350 είναι ο σωστός στόχος γιατί αυτό μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλιστεί, ένα δίκαιο μέλλον ασφαλές από την καταστροφή του κλίματος.
Με τη βοήθειά σας, μπορούμε να διαδώσουμε αυτή τη σημαντική πληροφορία στους συμπολίτες μας, στις κοινότητες, στις χώρες, και στον κόσμο. Για περισσότερες σε βάθος πληροφορίες για την επιστήμη κλίματος, την πολιτική, και τις λύσεις, παρακαλώ συμβουλευτείτε τον κατάλογο συνιστώμενων πηγών παρακάτω.
Sources:
• Hansen, James, et al. Target Atmospheric CO2: Where Should Humanity Aim? Submitted April 7, 2008. NASA climate scientist James Hansen’s paper about the 350ppm target.
• Hansen, James, et al. Target Atmospheric CO2: Supporting Material. Submitted April 7, 2008.
• The IPCC 4th Assessment Report – link to the latest report by the Nobel-prize winning United Nations Intergovernmental Panel on Climate Change, supported by the world’s leading climatologists.
• Baer, Paul, Tom Athanasiou and Sivan Kartha. «The Right to Develop in a Climate Constrained World: The Greenhouse Development Rights Framework» – an important policy framework for how to mitigate climate change while ensuring an equitable path to development for the Global South.
• The United Nations Framework Convention on Climate Change – link to the official UNFCCC website with information about the UN climate policy process.
• NASA – scientific reports, interactive maps, resources for kids, and more
• RealClimate.org – a blog of climate science, written by climate scientists
• Climate Safety – a very useful new report about current climate science, policy, and solutions
• Pew Center on Climate Change – helpful information about climate science and international policy
Το Μπουκέτο 